Aller au contenu
bijenrecht

Tax shelter startup en fiscale vrijstelling voor leningen aan startende ondernemingen via crowdlending

Tax shelter startup crowdlending

Om investeringen in KMO's en startups aan te moedigen, heeft de programmawet van 10 augustus 2015 een belastingvermindering voor investeringen die in startende ondernemingen worden gerealiseerd, beter bekend "belastingvoordeel voor starters evenals belastingvrijstelling voor rente op leningen aan startende bedrijven via een crowdfunding platform.

De tax shelter opstarten bestaat uit het toekennen van een belastingvermindering aan een investeerder (natuurlijke persoon) die, rechtstreeks of via een crowdfunding platform investeert45% van de investering in het mkb of de start-up.

Inhoud

Tax shelter startups: fiscaal voordeel en investering in een startende ondernemingen

Om van dit belastingvoordeel te kunnen genieten, moet de investering in de eerste plaats worden verricht bij de oprichting van een vennootschap of bij een verhoging van het kapitaal/eigen vermogen binnen vier jaar na de oprichting ervan. 

De belastingdienst heeft ook verduidelijkt dat een vennootschap wordt geacht opgericht te zijn:

  • op de datum van neerlegging van de oprichtingsakte bij de griffie van de ondernemingsrechtbank; of
  • op de datum van de vervulling van een soortgelijke formaliteit in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte.

Wanneer de activiteit van de startende onderneming bestaat uit de voortzetting van een eerder door een natuurlijke of rechtspersoon uitgeoefende activiteit, wordt de vennootschap geacht te zijn opgericht respectievelijk:

  • bij de eerste inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen door deze natuurlijke persoon;
  • of bij de neerlegging van de oprichtingsakte bij de griffie van de ondernemingsrechtbank door deze andere rechtspersoon;
  • of bij de vervulling van een soortgelijke registratieformaliteit in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte door die natuurlijke persoon of andere rechtspersoon.

De wetgever heeft deze belastingvermindering dus niet gereserveerd voor investeringen in vennootschappen die actief zijn in bepaalde sectoren (met inachtneming van de hieronder opgesomde voorwaarden en uitsluiting van vastgoedondernemingen).).

 

Tax shelter voor startups: voor wat voor soort investering? 

De investering moet in contanten (in cash) worden gerealiseerd, investeringen in natura of in nijverheid kunnen dus niet genieten van deze belastingvermindering.

Bovendien moet de investeerder nieuwe aandelen ontvangen die door de vennootschap worden uitgegeven in ruil voor zijn investering, schuldbewijzen of andere financiële instrumenten (winstaandelen, inschrijvingsrechten, obligaties, ...) komen niet in aanmerking voor de tax shelter.

 

Voorwaarden waaraan de vennootschap die gebruik maakt van de tax shelter startups moet voldoen


Artikel 145/26 van het WIB 92 voorziet een hele reeks voorwaarden waaraan de vennootschap die de investering ontvangt, moet voldoen opdat de investeerder van dit belastingvoordeel kan genieten:

1° de vennootschap moet een binnenlandse vennootschap of een vennootschap waarvan de hoofdzetel of de exploitatiezetel in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte is gevestigd en die over een Belgische inrichting beschikt zoals bedoeld in artikel 229 en die niet eerder dan 1 januari 2013 is opgericht;er Januari 2013;

2° de vennootschap is niet opgericht in het kader van een fusie of splitsing van vennootschappen;

3° de vennootschap wordt beschouwd als een kleine vennootschap op basis van artikel 1:24, § 1 tot 6, van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen voor het aanslagjaar dat betrekking heeft op het belastbaar tijdperk waarin de verhoging van het kapitaal/eigen vermogen plaatsvindt; 

4° de vennootschap is geen beleggings-, thesaurie- of financieringsvennootschap;

5° de vennootschap is geen vennootschap waarvan het statutair hoofddoel of de voornaamste activiteit bestaat uit de oprichting, de verwerving, het beheer, de verbouwing, de verkoop of de verhuur van vastgoed voor eigen rekening of het houden van deelnemingen in vennootschappen met een soortgelijk doel, noch een vennootschap waarin onroerende goederen of andere zakelijke rechten met betrekking tot dergelijke goederen zijn ondergebracht, waarvan natuurlijke personen die een mandaat of functies uitoefenen zoals bedoeld in artikel 32, eerste lid, 1°, hun echtgeno(o)t(e) of hun kinderen, wanneer deze personen of hun echtgeno(o)t(e) het wettelijk genot hebben van de inkomsten van laatstgenoemden, het gebruik hebben ;

6° de vennootschap is geen vennootschap die is opgericht met het oog op het afsluiten van management- of bestuurdersovereenkomsten of haar voornaamste bron van inkomsten haalt uit management- of bestuurdersovereenkomsten;

7° de vennootschap is niet beursgenoteerd;

8° de vennootschap heeft nog geen (i) vermindering van het kapitaal/eigen vermogen doorgevoerd, behoudens verminderingen ter aanzuivering van een geleden verlies of om een reserve te vormen ter dekking van een voorzienbaar verlies, of (ii) dividenden uitgekeerd;

9° de vennootschap maakt niet het voorwerp uit van een collectieve insolventieprocedure of bevindt zich niet in de voorwaarden voor een collectieve insolventieprocedure;

10° de vennootschap gebruikt de ontvangen sommen niet voor de uitkering van dividenden of de aankoop van aandelen of participaties of voor het verstrekken van leningen;

11° de vennootschap, na storting van de sommen bedoeld in §1, eerste lid, a en b, door de belastingplichtige of het investeringsvehikel, of van de investering bedoeld in §2, derde lid, 1°, door een openbaar startersfonds of private startersprivak, niet meer dan 250.000 euro hebben ontvangen ingevolge de toepassing van dit artikel.

Deze voorwaarden dienen door de vennootschap gerespecteerd te worden bij een investering die geniet van de tax shelter. De voorwaarden 4°, 5°, 6° en 10° moeten echter tevens door de vennootschap worden gerespecteerd gedurende de 48 maanden die volgen op de volstorting van de aandelen van de vennootschap.

Het bedrag van de investeringen die genieten van deze belastingvermindering voor een in aanmerking komende vennootschap mag derhalve niet hoger zijn dan 250.000 euro en dit gedurende de gehele levensduur van de vennootschap.

De vennootschap dient ook te worden beschouwd als een kleine vennootschap in de zin van artikel 1:24 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen. Het moet aldus gaan om een vennootschap met rechtspersoonlijkheid die op de balansdatum van het laatste afgesloten boekjaar niet meer dan één van de volgende criteria overschrijdt:

  • jaargemiddelde personeelsbestand : 50 ;
  • jaaromzet, excl. btw : 9.000.000 euro ;
  • balanstotaal : 4.500.000 euro.

De vennootschappen die met hun activiteiten beginnen, moeten deze criteria te goeder trouw aan het begin van het boekjaar inschatten. Indien uit deze raming blijkt dat in het eerste boekjaar meer dan één van de criteria zal worden overschreden, moet daarmee reeds in dat eerste boekjaar rekening worden gehouden. Dit houdt in dat als, gelet op het financiële plan, blijkt dat de drempels vanaf het begin worden overschreden, de vennootschap niet als klein kan worden beschouwd.

 

Tax shelter startups: wat zijn de voorwaarden waaraan de investeerder moet voldoen?

Om van deze vermindering te genieten moet de belegger een natuurlijke persoon zijn die in België onderworpen is aan de personenbelasting of de belasting voor niet-inwoners. 

Deze maatregel is dus niet bedoeld voor investeringen van de ene vennootschap in de andere.

Een bedrijfsleider van een onderneming (bestuurders, vereffenaars, gelijkaardige functies, onafhankelijke bestuurders, enz.) zal niet kunnen genieten van deze maatregel voor de investeringen die hij doet binnen zijn eigen vennootschap. 

Als hij daarentegen besluit te investeren in een andere vennootschap waarin hij geen bedrijfsleidersfunctie bekleedt, zal hij voor deze investering van deze belastingvermindering kunnen genieten. 

De fiscus heeft echter aanvaard dat een bedrijfsleider toch in aanmerking kan genieten van de belastingvermindering, op voorwaarde dat: 

  1. zijn of haar benoeming niet is voorzien in de akte van inbreng; en 
  2. hij of zij niet wordt bezoldigd.

De investering gerealiseerd door de investeerder die van deze belastingvermindering geniet, mag niet meer dan 30% van de aandeelhoudersstructuur van de vennootschap vertegenwoordigen.

Ook zal de investeerder zijn participatie in de vennootschap moeten behouden gedurende een periode van 48 maanden vanaf de datum van de investering in de vennootschap. 

Indien dit niet het geval is, wordt het verkregen belastingvoordeel verminderd met de resterende periode om de wachttijd van 48 maanden te bereiken.

 

Wat is het belastingvoordeel dat door de tax shelter start up wordt toegekend?  

In ruil voor zijn investering wordt de natuurlijke persoon een belastingvermindering toegekend die gelijk is aan 30% van het in de startende onderneming geïnvesteerde bedrag.

Dit bedrag is echter beperkt tot 100.000 euro per belastbaar tijdperk en per belastingplichtige.

De investering hoeft niet noodzakelijkerwijs in één enkele vennootschap te worden gedaan, de investeerder kan in meerdere vennootschappen investeren en van deze maatregel genieten zolang het bedrag van zijn investeringen die van deze belastingvermindering genieten, niet hoger is dan 100.000 euro per belastbaar tijdperk. 

Deze belastingvermindering kan worden verhoogd tot 45% van het geïnvesteerde bedrag indiende vennootschap waarin de investeerder besluit te investeren als een microvennootschap wordt beschouwd.

Om als een microvennootschap te worden beschouwd, mag de vennootschap tijdens het laatste afgesloten boekjaar niet meer dan één van de volgende limieten overschrijden:

  • balanstotaal is niet hoger dan 350.000 euro ;
  • jaaromzet, excl. btw is niet hoger dan 700.000 euro ;
  • jaargemiddelde personeelsbestand is niet hoger dan 10.

Ten slotte kan deze door de investeerder verkregen belastingvermindering niet worden terugbetaald of naar een later belastbaar tijdperk worden overgeheveld indien deze bij gebrek aan voldoende belasting voor de investeerder niet volledig kan worden verrekend. 

 

Voorbeeld 

Twee oprichters besluiten samen een vennootschap op te richten. Na een jaar besluiten ze geld op te halen om hun vennootschap te ontwikkelen. Een particuliere investeerder is geïnteresseerd en besluit 100.000 euro in de vennootschap te investeren. Hij wordt echter niet benoemd tot bestuurder van deze vennootschap. Op het moment van deze investering wordt de vennootschap beschouwd als een microvennootschap. Daarom krijgt de investeerder een belastingvermindering van 45.000 euro.

Indien de investeerder voor het belastbare tijdperk waarin hij deze investering doet, een belastingbedrag van 40.000 euro moet betalen, wordt het bedrag van de voor deze investering verkregen belastingvermindering dienovereenkomstig verlaagd. De 5.000 euro die niet in rekening wordt gebracht, kan niet worden overgedragen naar het volgende belastbare tijdperk en zullen door de overheid niet worden terugbetaald aan de investeerder.

Een jaar na deze investering realiseert de vennootschap een tweede fondsenwerving bij nieuwe particuliere investeerders voor een bedrag van 200.000 euro. 

Deze nieuwe particuliere investeerders zullen slechts tot een bedrag van 150.000 euro van de tax shelter op hun investeringen kunnen genieten, aangezien de vennootschap slechts voor een totaalbedrag van 250.000 euro aan investeringen in aanmerking komt voor deze belastingvermindering, en dit voor de gehele levensduur van de vennootschap.

 

Belastingvrijstelling voor rente op leningen aan startende ondernemingen via een crowdfunding platform  

De programmawet van 10 augustus 2015 heeft naast de "tax shelter voor startups" nog een andere maatregel ingevoerd om startende ondernemingen te begunstigen:de vrijstelling van de roerende voorheffing op de rente van leningen aan startende ondernemingen via een crowdfunding platform..

Startende ondernemingen: voorwaarden voor de vrijstelling van de roerende voorheffing op leningen die via crowdfunding platformen worden verstrekt


De voorwaarden om voor deze maatregel in aanmerking te komen zijn vastgesteld in artikel 21, 13° van het WIB 92: 

  • de lening moet worden toegekend door een natuurlijk persoon (niet een vennootschap);
  • de lening moet worden toegekend aan een startende onderneming. Voor dit criterium verwijzen we naar de hierboven gegeven uitleg voor de tax shelter voor startups;
  • de lening moet worden toegekend aan een kleine vennootschap in de zin van artikel 1:24 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen. Ook hier verwijzen we naar de hierboven genoemde uiteenzetting met betrekking tot de tax shelter voor startups. Merk echter op dat de wetgever voor deze belastingvrijstelling geen onderscheid heeft gemaakt tussen een kleine vennootschap en een microvennootschap;
  • de lening wordt afgesloten op basis van de toekenning van een jaarlijkse rente voor een periode van ten minste vier jaar;
  • de lening wordt toegekend met de tussenkomst van een crowdfunding platform dat is goedgekeurd door de FSMA of door een gelijkaardige autoriteit van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte;
  • de lening mag niet worden afgesloten met het oogmerk van de herfinanciering van een andere lening.

Startende ondernemingen: activiteiten en doel van de financiering

In tegenstelling tot de tax shelter voor startups worden er geen (beperkende) voorwaarden gesteld aan de activiteiten die de lener mag uitoefenen.

Er wordt alleen gespecificeerd dat de verstrekte leningen moeten worden gebruikt voor de financiering vannieuwe economische initiatieven.In de memorie van toelichting worden geen aanwijzingen of enig voorbeeld gegeven van wat met dergelijke "nieuwe economische initiatieven" wordt bedoeld. Men mag aannemen dat het aan het crowdfunding platform is om hier een selectie in te maken.

De bedrijfsleiders kunnen genieten van de vrijstelling van de roerende voorheffing op de rente van leningen die via een crowdfunding platform aan hun eigen startende ondernemingen worden verstrekt  

In tegenstelling tot de tax shelter voor startups zijn bedrijfsleiders in het kader van deze vrijstelling niet uitgesloten van deze maatregel.

Bedrijfsleiders kunnen dus geld lenen aan hun vennootschap en genieten van de belastingvrijstelling voor rente (mits aan alle bovengenoemde voorwaarden wordt voldaan). 

Dit wordt uitdrukkelijk bevestigd door de memorie van toelichting van de wet: “De natuurlijke personen die de vrijstelling kunnen verkrijgen ... zijn diegenen die kunnen worden beschouwd als onafhankelijke privéinvesteerders, waaronder ook de ondernemers en bedrijfsleiders die handelen als privé persoon”. ".

Indien aan deze voorwaarden is voldaan, geniet de lener een fiscaal voordeel in de vorm van een vrijstelling van de roerende voorheffing op de rente van de eerste 15.860 euro (geïndexeerd bedrag voor het belastingjaar 2021) die per jaar wordt uitgeleend, en dit gedurende vier jaar. Alleen de rente voor de eerste vier jaar kan dus genieten van de vrijstelling.

Over de auteurs: Thomas Daenen en Clément Pirenne

Thomas Daenen vennoot in het advocatenkantoor Voorbij. Clément Pirenne vennoot in het advocatenkantoor Voorbij

Zij zijn gespecialiseerd in het vennootschapsrecht en het ondernemingsrecht. Clément Pirenne heeft een aanvullende master in fiscaal recht en is gespecialiseerd in deze materie. Beyond heeft een uitgebreide ervaring ontwikkeld in het adviseren, ondersteunen en verdedigen van startups en scaleups, met name op het gebied van fondsenwerving, maar ook op het gebied van intellectueel eigendom, privacy en het ondernemingsrecht.